بابک الوندیان – روزنامه همشهری
در استان لرستان تنوع شرایط آب و هوایی باعث ایجاد تنوع پوشش گیاهی گردیده است ، به طوری که در مناطق رویشی این استان گونه های مختلف گیاهان در سطح مراتع و جنگل ها یافت می شود.
برای حفظ پوشش گیاهی و ارتقاء کمی و کیفی آن ، رعایت معیارها و ظوابط بهره برداری اصولی از مراتع بسیار ضروری است .
از مهمترین اصول در این خصوص ، بهره برداری از مراتع ، متناسب با تولید و رعایت ظرفیت مرتع می باشد.
ظرفیت مرتع یا ظرفیت چرا ، عبارت است از تعداد دامی که در مرتع مشخص و در زمان معینی می تواند چرا کند ، بدون این که بر مقدار و کیفیت پوشش گیاهی وسایر موارد مربوط به آن از قبیل آب و خاک خسارتی وارد شود .
بایستی توجه نمود که ظرفیت مرتع در اثر بهره برداری ونوسان های اقلیمی دستخوش تغییرات می گردد ، به طوری که در اثر بهره برداری بی رویه و بیش از اندازه وهمچنین در خشکسالی ها ، از تولید علوفه و ظرفیت مرتع کاسته می شود.
عوامل مختلفی مثل : وضعیت و گرایش مرتع ، خصوصیات وپایداری خاک ، شیب زمین ، آب ، هوا و اقلیم ، پوشش تاجی و تولید علوفه ، میزان برداشت مجاز گونه ها ، هضم پذیری و خوشخوراکی گونه ها در تعیین ظرفیت مرتع دخالت دارند که رعایت آنها در محاسبه علوفه قابل بهره برداری برای چرای دام در مناطق مختلف لازم و ضروری است.
مراتع لرستان با مساحت 883 هزار و 504 هکتار ، در حدود 31 درصد از وسعت استان را تشکیل می دهد که 146 هزار و 857 هکتار دارای وضعیت خوب ، 672 هزار و 209 هکتار وضعیت متوسط و 64 هزار و 437 هکتار ازا ین مراتع ، کم تراکم یا فقیر می باشد.
بر اساس آمار ارائه شده از سوی مدیریت امور دام سازمان جهاد کشاورزی لرستان ، تعداد یک میلیون و 954 هزار و 620 واحد دامی سنگین و چهار میلیون و 411 هزار و 835 واحد دامی سبک ، در استان وجود دارد .
با توجه به ضرورت حفظ توان تولید مراتع و به منظور کاهش عوامل تخریب پوشش گیاهی ، در سالیان گذشته طرحی با عنوان تعادل دام و مرتع درسطح استان های کشور اجرا گردید ولی به دلیل تخصیص نیافتن به موقع اعتبارات ملی ، همکنون این طرح در حوزه ادارات منابع طبیعی استانها بصورت مقطعی پیگیری می شود .
با وجود تهیه طرح های مرتع داری و صدور پروانه چرا برا ی دامداران لرستان ، ولی به علت بهره برداری بی رویه و نامتناسب بودن تعداد دام ها با ظرفیت مراتع و عدم وجود یک ساختار مناسب بهره برداری ، موجب شده تا روند تخریب مراتع در استان افزایش یابد .
با توجه به موارد گفته شده ، به دلیل تغییرات تولید و ظرفیت مرتع در سال های مختلف بر اثر تغییرات آب و هوایی و مدیریتی ، لازم است هر ساله ظرفیت مراتع لرستان مورد ارزیابی و اندازه گیری قرار گرفته و بهره برداری و چرای دام بر اساس تولید و ظرفیت محاسبه شده انجام گیرد.
برچسبها: